ارزیابی تحمل به خشکی در هیبریدهای ذرت دانه ای با استفاده از شاخص های تحمل به تنش خشکی

به منظور بررسی واکنش پانزده هیبرید ذرت به سطوح مختلف تنش و ارزیابی شاخص های تحمل به خشکی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 1385 در ایستگاه تحقیقات زراعی قراخیل قائمشهر اجرا شد. سطوح مختلف تنش در کرت اصلی و هیبریدهای ذرت در کرت فرعی قرار داده شدند. شش شاخص تحمل به خشکی برای صفات عملکرد در هکتار محاسبه شد. در شرایط نرمال، تنش ملایم و تنش شدید هیبرید osgt14 به ترتیب با عملکرد 9.445، 9.270، 8.352 تن در هکتار و در شرایط تنش خیلی شدید هیبرید spgt12 با عملکرد 7.455 تن در هکتار دارای بیشترین عملکرد بودند. شاخص های mp، gmp، harm و sti که دارای بیشترین همبستگی با عملکرد در شرایط نرمال و سطوح مختلف تنش بودند به عنوان شاخص های برتر معرفی شدند. پس از رسم نمودار بای پلات، هیبریدهای osgt14، ksc 710gt و ksc-mog84-062 در منطقه a واقع شدند و به عنوان ارقام متحمل به خشکی و مناسب در شرایط نرمال و هیبریدهای bgt10، ksc708gt، bgt15 و ksc712gt در منطقه d واقع شدند و به عنوان ارقام حساس به خشکی شناسایی شدند. تجزیه خوشه ای به کمک شاخص ها در شرایط تنش ملایم و شدید، ارقام را به پنج گروه و در تنش خیلی شدید، ارقا را به شش گروه تقسیم بندی کرد. شاخص های mp، gmp، harm و sti که مقادیر بالای آن ها نشان دهنده تحمل به تنش است. هیبریدهای osgt14 و ksc710gt را به عنوان ارقام متحمل و bgt15 و ksc708gt را به عنوان ارقام حساس به خشکی مشخص کردند. از طرفی شاخص های tol و ssi هیبریدهای ksc700 و ksc720 را متحمل ترین و ksc712gt و bgt10 را حساس ترین هیبریدها نسبت به تنش خشکی نشان دادند.